بازی آزاد

Epic Game – بازی روایی

 Epic Game – بازی روایی

“به قلم پیمان پرهیزکاری”

“متن باید طنزآلود باشد… وظیفه ی طنز طرح و توصیف اخلاقیات است. متن نباید احساسی یا اخلاقی باشد بلکه باید اخلاقیات و احساسات را نشان دهد“*

سینما را در بیشتر موارد هنری کامل می دانند، هنری که با استفاده از تمامی هنرهای قبل از خودش تجربه ی جذابی را برای مخاطب به ارمغان آورد، معماری، موسیقی، عکاسی، تئاتر و… در اختیار سینما قرار داده شدند تا ما شاهد موارد دیگر استفاده ی آنها باشیم و هنوز با گذشتن بیش از صد سال از عمر سینما، وقتی چراغها خاموش می شوند مسحور توانایی کارگردان در استفاده از این هنرها می شویم و تا پایان فیلم خودمان را احساس نمی کنیم.

برای خیلی از ما پیش آمده بازی ای را تجربه می کنیم که پس از آن اشک در چشمانمان جمع می شود، گریه می کنیم و گاهی پیش می آید که توان ادامه بازی را نداریم، در این موارد احساسات ما درگیر می شود؛ وقتی یکی از شخصیتهای اصلی داستان میمیرد، وقتی مردی زن و فرزندش را خونین روی تخت پیدا می کند، و به طور کلی کشتن عزیزترین کسان برای رسیدن به هدفی مهمتر، اما نکته این است که اغلب بعد از یک بار بازی کردن و اسپویل شدن، در آن موقعیت دیگر کمتر تحت تاثیر قرار می گیریم و شاید به کلی فراموشش می کنیم، اما راه جلوگیری از این فراموشی چیست؟ در ادامه به این می پردازیم که عنصر ماندگاری این چنین موقعیتی از کجا نشات میگیرد.

ابتدا با هم قراردادی می گذاریم؛ هر جای مقاله واژه “اپیک” به کار می رود مقصود از آن حماسه یا خرق عادت نیست بلکه روایت کردن چیزی است. برای باز شدن این موضوع ابتدا اجازه دهید تا به یک شیوه ی اجرایی در تئاتر با عنوان (تئاتر اپیک یا همان روایی) بپردازیم. اروین پیسکاتور^۱  کارگردان شهیر آلمانی و مبدع تئاتر روایی است،

او در سال ۱۸۹۳ در آلمان به دنیا آمد پدرش کشیش بود و در کودکی تربیت مذهبی داشته است. پیسکاتور با روی کار آمدن آدلف هیتلر^۲ در سال ۱۹۳۳ آلمان را ترک و در سال ۱۹۳۹ به آمریکا مهاجرت کرد. 

از ۱۹۲۴ تا ۱۹۲۷ کوشید درام پرولتایی^۳ را برای کارگران اجرا کند و در واقع یک دستگاه تبلیغاتی برای کمونیسم^۴ به وجود آورد. از ۱۹۲۷ تا ۱۹۲۸ تکنیکهای وی باعث به وجود آمدن تئاتر روایی گردید که بعدها برتولت برشت^۵ نمایشنامه نویس شاخص آن گردید. انجام این کار مستلزم تغییراتی در نوشته های تئاتری بود. بنابراین با تغییراتی در نمایشنامه ها، متونی تبلیغاتی و متناسب با اندیشه های مارکسیستی به وجود آورد. او در اجراهای خود برای تفهیم و القای نظرات خود در نمایش از انواع تمهیدات تئاتری یا سینمایی، تصویری، وسایل صحنه از جمله فیلمهای انیمیشن، چرخه ای مختلف دندانه دار، روغن کش، انواع قطعات دکور استفاده کرد. هدف از انجام این کار ترسیم مرزی مشخص و پررنگ بین وقایع صحنه و موقعیت های زندگی واقعی بود.

بعد از پیسکاتور شاگردش برتولت برشت راه او را ادامه داد و با تدوین کردن اصول تئاتر روایی و تحقیق گسترده در تئاتر شرقی به شیوهای از تئاتر دست پیدا کرد که بعد از استانیسلاوسکی^۶ شیوهی اجرا و برخورد با بازیگر را دگرگون کرد، برتولت برشت را بیشتر به عنوان برجستهترین نمایشنامه نویس تئاتر روایی (که نقطه مقابل تئاتر دراماتیک است) و به خاطر نمایشنامه های مشهورش می شناسند. وی با ابداع سبک فاصله گذاری در تئاتر، انقلابی بزرگ را در زمینه ی هنرهای نمایشی به پا کرد.

فاصله گذاری در تئاتر برشت اینگونه تعریف می شود ،عدم ارتباط حسی بین مخاطب و اثر و جایگزینی رابطه ی فکری و عقلانی از طریق فاصله گذاری و بنابراین بیگانه سازی و همچنین روایت داستان به جای وقوع داستان و قطع کردن نمایش در جاهایی که امکان رابطه و پیوند حسی نمایشنامه و مخاطب وجود دارد، از مشخصات این ساختمان نمایشی است. در این روش سعی نویسنده، کارگردان و بازیگر روایت کردن درام به جای تجسم کردن آن برای تماشاچی است.

باز به اول مقاله برمیگردیم تا جایی که من اطلاع دارم سینما هرگز نتوانست به شکل روایی موجود در تئاتر روایی برسد دلیل نرسیدن به این جایگاه در میزان تعاملی است که با تماشاگر خود دارد، تئاتر هرگاه که بخواهد می تواند مخاطب خود را به وسط صحنه ی اجرا بکشاند،این مقدمه ی نسبتا طولانی برای رسیدن به اینجا بود که بازیها با میزان تعاملی که در خود دارند آیا به بازی روایی تبدیل می شوند یا نه؟ برای پاسخ به این سوال به سراغ هیدئو کوجیما^۷ و سری بازیهای متال گیر سالید می رویم.

متال گیر سالید در داستانهای خود تعداد زیادی شخصیت محوری اعم از اسنیک و تیم پشتیبانی، باسها و … دارد که در کنار آن شخصیتهای فرعی که در طول کات سینها به تمامشان پرداخته می شود  نیز وجود دارد. البته گفتگوهای رادیویی تیم پشتیبانی نیز راه دیگری برای روایت این داستان پر حجم است. اما تا این جای کار ما هیچ تفاوتی با سینما نداریم فقط به تعامل بیشتری رضایت داده ایم، اما کوجیما با قرار دادن عناصری به ما هشدار می دهد تو فقط یک گیمر هستی نه اسنیک که من خلقش کرده ام، اولین عنصری که کوجیما از آن یاری می طلبد دشمنان بازی هستند که هنگام دیدن شما و یا مشکوک شدن بر روی سرشان علامت سوال و یا تعجب ظاهر می شود که در نظر بعضی از گیمرها مضحک به نظر می رسد اما این یک تمهید برای بیگانه سازی است که در تئاتر روایی و فاصله گذاری برشتی از آن استفاده می شود، یا استفاده از ابزار عجیب برای پنهان شدن از دست دشمنان از جمله جعبه های کارتونی که اسنیک از آنها استفاده می کند و بر روی بعضی از آنها لوگوهایی هم وجود دارد، تمام این مدت کوجیما تلاش می کند تا به ما بفهماند که همه ی این چیزی که من ساخته ام یه بازی بیش نیست و شما فقط یک گیمر هستید اما برای چه؟

موارد دیگری نیز در این سری وجود دارند که فقط یک بار از آنها در هر بازی این سری استفاده شده است، که شاید برای کسانی که این سری را تجربه نکرده اند بخشی از بازی اسپویل شود اما نگران نباشید متال گیر سالید به اندازهای گسترده است که به راحتی اسپویل نمی شود، در متال گیر سالید – قسمت اول ما شاهد شخصیت سایکو مانتیس هستیم فردی که توانایی خواندن ذهن شما را دارد و چون تمام حرکات شما را پیش بینی می کند نمی توانید به او آسیب برسانید و تنها راه این است که دسته خود را از پورت یک کنسول پلیاستیشن به پورت دو وصل کنید تا بتوانید او را شکست دهید و اگر داخل Memory Card شما بازیهای شرکت Konami باشد او با خواندن آن جملات جالبی را به اسنیک و در اصل رو به گیمر می گوید و وقتی در متال گیر سالید – قسمت چهارم قصد خواندن Memory Card را دارد و میفهمد که پلیاستیشن سه Memory Card ندارد عصبانی میشود و سعی در لرزاندن دسته میکند.

این اولین تلاشهای کوجیما است، برای اینکه به ما بفهماند صرفا گیمر هستیم و احساسات ما درگیر داستانهای عاطفی او نشود بلکه به روایت او از جنگ گوش بدهیم و با ذهنی خالی از احساسات رقیق عادلانه به تفکر بپردازیم ،در متال گیر سالید – قسمت سوم هنگامی که با ساررو^۸ رو به رو می شویم به یکی دیگر از هنرهای کوجیما در ساخت بازی روایی برخورد میکنیم، ساررو یکی از منفعلترین باسهای تاریخ است و ما هم به هیچ وجه نمیتوانیم به او آسیب برسانیم ،در مسیر رودخانهای قرار گرفته و ساررو که از قدرتهای عجیبی بهره میبرد روح سربازانی را که توسط ما کشته شده اند را احضار میکند و کاری جز راه رفتن در مسیر رودخانه از ما برنمی آید، فقط به ارواح نگاه میکنیم که یا با تیر کشته شده اند یا گلویشان بریده شده است و اینجاست که کوجیما با هنر روایت و عنصر فاصله گذاری عاریت گرفته از تئاتر روایی، اسنیک را در جایگاه ما قرار می دهد و به ما می فهماند زمانی که دکمه های دسته را پشت هم فشار می دادید آیا به فکر مرگ و مردن افراد بسیاری بودید و اینجاست که تفاوت فاحشی بین کوجیما و دیگر اکشن سازان ایجاد شده و ما از این پس از کشتار و قتل و جنگ لذت نمی بریم، چون درگیر داستان نبودیم و به ناگاه از جایگاه خود مطلع شدیم، کوجیما بدون شعار دادن به ما فهماند، گیمر محترم جنگ اصلا چیز خوبی نیست.

و در آخر به نکته ای به نظر ساده در متال گیر سالید – قسمت چهارم میرسیم وقتی اسنیک با تحمل مشقت بسیار به نقطهای میرسد که در متال گیر سالید – قسمت اول ما باید دیسک را عوض میکردیم، اوتاکون با شما تماس میگیرد و میگوید که دیسک را عوض کن و بعد به این نکته خطاب به اسنیک اشاره میکند، که الان بازی روی پلیاستیشن سه و دیسک بلوری دو لایه اجرا میشود و احتیاجی به تعویض دیسک نیست و ادامه میدهد که، اسنیک تکنولوژی هم چیز بدی نیست، کوجیما دقیقا در همین لحظه گیمر را متوجه خودش میکند تا به اتفاقاتی که افتاده یا قرار است بیفتد بیشتر فکر کند و مثل خیلی از بازیهای که فقط به تمام کردنشان افتخار میکنیم از خاطره حذف نشود و در تمام مدت با ما زندگی و ذهن ما را درگیر خود کند، چون اجازه میدهد مخاطب فکر کند و به شدت برای او احترام قائل است و به هیچ وجه برای او راحتالحلقوم تولید نمیکند.

در این بخش به نکته ای اشاره میکنیم که میتواند متال گیر سالید را جذاب کند، انیمیشنهای کاراکترهای بازی  با این که دقیق کار شده اند اما به هیچ وجه طبیعی و رئالیستیک نیستند و چون با جزییات  اجرا شده اند نمیتوان تشخیص داد که با حرکات اغراق شده طرف هستیم و یکی دیگر از نشانه های بیگانه سازی با محیط بازی در این جا به چشم میخورد.

شاید تمام مثالهایی را که از سری متال گیر سالید برایتان آوردم را شنیده اید، و جزو اسرار و مطالب عجیب این سری شناخته میشوند ،بعضا آن را شوخی و مسئله خنده دار قلمداد میکنند، حالا جمله ی اول را به یاد آورید که از طنز در متن چگونه میشود استفاده کرد و حال کوجیما با طنازی خاص خودش (با کمدی اشتباه نشود، در زبان انگلیسی کلمه ی ساتیر^۹ جایگزین طنز است و منظور از طنز، تعریفی است که از این کلمه در ادبیات فارسی و ادبیات جهان وجود دارد) قصد دارد تا به ما اخلاقیات و احساسات را نشان بدهد و قضاوت ما در مورد موضوع به واسطه قدرت تفکر ببیند و مشخصا کوجیما قصدش در وهله ی اول خنداندن ما و سپس خارج کردن از وضعیت خود یعنی وضعیت انفعال یک گیمر است و نشان دادن موقعیتی که نیاز به تفکر بیشتر دارد و ما را از گیمر بودن خود آگاه میسازد.

و در انتها خطاب به تمام بازی سازان جهان، گیمرها زنده هستند سعی نکنید با دوربینهای سینمایی، روایتهای بی سر و ته شبه سینمایی، حذف رابط کاربری، لرزشهای بی ارزش دسته ها و دوربینها، مرگهای اشک آور و هزاران روش بی ارزش دیگر ما گیمرها را از بازیتان حذف کنید، ما بازی میکنیم که اول لذت ببریم و بعد از آن، به چیزی که بر ما گذشت فکر کنیم و نه سریعا تبدیل به خاطره شوند و این تنها راز ماندگار شدن است در قلب گیمرها و هیچ منتقدی نمیتواند جلوی این ماندگاری را بگیرد. جملهی  ابتدای مقاله از برشت را اینگونه به نفع خود مصادره میکنیم:

“بازی باید طنزآلود باشد… وظیفه ی طنز طرح و توصیف اخلاقیات است. بازی نباید احساسی یا اخلاقی باشد بلکه باید اخلاقیات و احساسات را نشان دهد“

* برتولت برشت

برای مطالعه بیشتر پیرامون تئاتر روایی میتوانید به کتاب تئاتر تجربی: از استانیسلاوسکی تا پیتر بروک نوشته ی جینرروز اونز ترجمه ی مصطفی اسلامیه انتشارات سروش مراجعه کنید.

پانویس

1.  Erwin Piscator
2. Adolf Hitler ۳. نوعی از تئاتر است که موضوع اصلی آن پرداختن به مسائل طبقهی کارگر جامعه است.
3.  Communism
4.  Berthold Brecht
5. Constantin Stanislavski – بازیگر و مدیر تئاتر روس بود. گرچه دستاوردهای او به عنوان بازیگر و کارگردان بزرگ بوده ولی مهمترین سهم او به خاطر پرتوی است که بر فنون بازیگری افکنده است. متد اکتینگ که او مبدع آنست بر اساس توجه به تمرین خوب به مقتضای نیاز طبایع و ملیتهای مختلف تحول یافته است.
6.  Hideo Kojima The Sorrow .8  Satire .9

Epic Game – بازی روایی

(image)

 Epic Game – بازی روایی

“به قلم پیمان پرهیزکاری”

“متن باید طنزآلود باشد… وظیفه ی طنز طرح و توصیف اخلاقیات است. متن نباید احساسی یا اخلاقی باشد بلکه باید اخلاقیات و احساسات را نشان دهد“*

سینما را در بیشتر موارد هنری کامل می دانند، هنری که با استفاده از تمامی هنرهای قبل از خودش تجربه ی جذابی را برای مخاطب به ارمغان آورد، معماری، موسیقی، عکاسی، تئاتر و… در اختیار سینما قرار داده شدند تا ما شاهد موارد دیگر استفاده ی آنها باشیم و هنوز با گذشتن بیش از صد سال از عمر سینما، وقتی چراغها خاموش می شوند مسحور توانایی کارگردان در استفاده از این هنرها می شویم و تا پایان فیلم خودمان را احساس نمی کنیم.

برای خیلی از ما پیش آمده بازی ای را تجربه می کنیم که پس از آن اشک در چشمانمان جمع می شود، گریه می کنیم و گاهی پیش می آید که توان ادامه بازی را نداریم، در این موارد احساسات ما درگیر می شود؛ وقتی یکی از شخصیتهای اصلی داستان میمیرد، وقتی مردی زن و فرزندش را خونین روی تخت پیدا می کند، و به طور کلی کشتن عزیزترین کسان برای رسیدن به هدفی مهمتر، اما نکته این است که اغلب بعد از یک بار بازی کردن و اسپویل شدن، در آن موقعیت دیگر کمتر تحت تاثیر قرار می گیریم و شاید به کلی فراموشش می کنیم، اما راه جلوگیری از این فراموشی چیست؟ در ادامه به این می پردازیم که عنصر ماندگاری این چنین موقعیتی از کجا نشات میگیرد.

ابتدا با هم قراردادی می گذاریم؛ هر جای مقاله واژه “اپیک” به کار می رود مقصود از آن حماسه یا خرق عادت نیست بلکه روایت کردن چیزی است. برای باز شدن این موضوع ابتدا اجازه دهید تا به یک شیوه ی اجرایی در تئاتر با عنوان (تئاتر اپیک یا همان روایی) بپردازیم. اروین پیسکاتور^۱  کارگردان شهیر آلمانی و مبدع تئاتر روایی است،

او در سال ۱۸۹۳ در آلمان به دنیا آمد پدرش کشیش بود و در کودکی تربیت مذهبی داشته است. پیسکاتور با روی کار آمدن آدلف هیتلر^۲ در سال ۱۹۳۳ آلمان را ترک و در سال ۱۹۳۹ به آمریکا مهاجرت کرد. 

از ۱۹۲۴ تا ۱۹۲۷ کوشید درام پرولتایی^۳ را برای کارگران اجرا کند و در واقع یک دستگاه تبلیغاتی برای کمونیسم^۴ به وجود آورد. از ۱۹۲۷ تا ۱۹۲۸ تکنیکهای وی باعث به وجود آمدن تئاتر روایی گردید که بعدها برتولت برشت^۵ نمایشنامه نویس شاخص آن گردید. انجام این کار مستلزم تغییراتی در نوشته های تئاتری بود. بنابراین با تغییراتی در نمایشنامه ها، متونی تبلیغاتی و متناسب با اندیشه های مارکسیستی به وجود آورد. او در اجراهای خود برای تفهیم و القای نظرات خود در نمایش از انواع تمهیدات تئاتری یا سینمایی، تصویری، وسایل صحنه از جمله فیلمهای انیمیشن، چرخه ای مختلف دندانه دار، روغن کش، انواع قطعات دکور استفاده کرد. هدف از انجام این کار ترسیم مرزی مشخص و پررنگ بین وقایع صحنه و موقعیت های زندگی واقعی بود.

بعد از پیسکاتور شاگردش برتولت برشت راه او را ادامه داد و با تدوین کردن اصول تئاتر روایی و تحقیق گسترده در تئاتر شرقی به شیوهای از تئاتر دست پیدا کرد که بعد از استانیسلاوسکی^۶ شیوهی اجرا و برخورد با بازیگر را دگرگون کرد، برتولت برشت را بیشتر به عنوان برجستهترین نمایشنامه نویس تئاتر روایی (که نقطه مقابل تئاتر دراماتیک است) و به خاطر نمایشنامه های مشهورش می شناسند. وی با ابداع سبک فاصله گذاری در تئاتر، انقلابی بزرگ را در زمینه ی هنرهای نمایشی به پا کرد.

فاصله گذاری در تئاتر برشت اینگونه تعریف می شود ،عدم ارتباط حسی بین مخاطب و اثر و جایگزینی رابطه ی فکری و عقلانی از طریق فاصله گذاری و بنابراین بیگانه سازی و همچنین روایت داستان به جای وقوع داستان و قطع کردن نمایش در جاهایی که امکان رابطه و پیوند حسی نمایشنامه و مخاطب وجود دارد، از مشخصات این ساختمان نمایشی است. در این روش سعی نویسنده، کارگردان و بازیگر روایت کردن درام به جای تجسم کردن آن برای تماشاچی است.

(image)

باز به اول مقاله برمیگردیم تا جایی که من اطلاع دارم سینما هرگز نتوانست به شکل روایی موجود در تئاتر روایی برسد دلیل نرسیدن به این جایگاه در میزان تعاملی است که با تماشاگر خود دارد، تئاتر هرگاه که بخواهد می تواند مخاطب خود را به وسط صحنه ی اجرا بکشاند،این مقدمه ی نسبتا طولانی برای رسیدن به اینجا بود که بازیها با میزان تعاملی که در خود دارند آیا به بازی روایی تبدیل می شوند یا نه؟ برای پاسخ به این سوال به سراغ هیدئو کوجیما^۷ و سری بازیهای متال گیر سالید می رویم.

متال گیر سالید در داستانهای خود تعداد زیادی شخصیت محوری اعم از اسنیک و تیم پشتیبانی، باسها و … دارد که در کنار آن شخصیتهای فرعی که در طول کات سینها به تمامشان پرداخته می شود  نیز وجود دارد. البته گفتگوهای رادیویی تیم پشتیبانی نیز راه دیگری برای روایت این داستان پر حجم است. اما تا این جای کار ما هیچ تفاوتی با سینما نداریم فقط به تعامل بیشتری رضایت داده ایم، اما کوجیما با قرار دادن عناصری به ما هشدار می دهد تو فقط یک گیمر هستی نه اسنیک که من خلقش کرده ام، اولین عنصری که کوجیما از آن یاری می طلبد دشمنان بازی هستند که هنگام دیدن شما و یا مشکوک شدن بر روی سرشان علامت سوال و یا تعجب ظاهر می شود که در نظر بعضی از گیمرها مضحک به نظر می رسد اما این یک تمهید برای بیگانه سازی است که در تئاتر روایی و فاصله گذاری برشتی از آن استفاده می شود، یا استفاده از ابزار عجیب برای پنهان شدن از دست دشمنان از جمله جعبه های کارتونی که اسنیک از آنها استفاده می کند و بر روی بعضی از آنها لوگوهایی هم وجود دارد، تمام این مدت کوجیما تلاش می کند تا به ما بفهماند که همه ی این چیزی که من ساخته ام یه بازی بیش نیست و شما فقط یک گیمر هستید اما برای چه؟

موارد دیگری نیز در این سری وجود دارند که فقط یک بار از آنها در هر بازی این سری استفاده شده است، که شاید برای کسانی که این سری را تجربه نکرده اند بخشی از بازی اسپویل شود اما نگران نباشید متال گیر سالید به اندازهای گسترده است که به راحتی اسپویل نمی شود، در متال گیر سالید – قسمت اول ما شاهد شخصیت سایکو مانتیس هستیم فردی که توانایی خواندن ذهن شما را دارد و چون تمام حرکات شما را پیش بینی می کند نمی توانید به او آسیب برسانید و تنها راه این است که دسته خود را از پورت یک کنسول پلیاستیشن به پورت دو وصل کنید تا بتوانید او را شکست دهید و اگر داخل Memory Card شما بازیهای شرکت Konami باشد او با خواندن آن جملات جالبی را به اسنیک و در اصل رو به گیمر می گوید و وقتی در متال گیر سالید – قسمت چهارم قصد خواندن Memory Card را دارد و میفهمد که پلیاستیشن سه Memory Card ندارد عصبانی میشود و سعی در لرزاندن دسته میکند.

(image)

این اولین تلاشهای کوجیما است، برای اینکه به ما بفهماند صرفا گیمر هستیم و احساسات ما درگیر داستانهای عاطفی او نشود بلکه به روایت او از جنگ گوش بدهیم و با ذهنی خالی از احساسات رقیق عادلانه به تفکر بپردازیم ،در متال گیر سالید – قسمت سوم هنگامی که با ساررو^۸ رو به رو می شویم به یکی دیگر از هنرهای کوجیما در ساخت بازی روایی برخورد میکنیم، ساررو یکی از منفعلترین باسهای تاریخ است و ما هم به هیچ وجه نمیتوانیم به او آسیب برسانیم ،در مسیر رودخانهای قرار گرفته و ساررو که از قدرتهای عجیبی بهره میبرد روح سربازانی را که توسط ما کشته شده اند را احضار میکند و کاری جز راه رفتن در مسیر رودخانه از ما برنمی آید، فقط به ارواح نگاه میکنیم که یا با تیر کشته شده اند یا گلویشان بریده شده است و اینجاست که کوجیما با هنر روایت و عنصر فاصله گذاری عاریت گرفته از تئاتر روایی، اسنیک را در جایگاه ما قرار می دهد و به ما می فهماند زمانی که دکمه های دسته را پشت هم فشار می دادید آیا به فکر مرگ و مردن افراد بسیاری بودید و اینجاست که تفاوت فاحشی بین کوجیما و دیگر اکشن سازان ایجاد شده و ما از این پس از کشتار و قتل و جنگ لذت نمی بریم، چون درگیر داستان نبودیم و به ناگاه از جایگاه خود مطلع شدیم، کوجیما بدون شعار دادن به ما فهماند، گیمر محترم جنگ اصلا چیز خوبی نیست.

و در آخر به نکته ای به نظر ساده در متال گیر سالید – قسمت چهارم میرسیم وقتی اسنیک با تحمل مشقت بسیار به نقطهای میرسد که در متال گیر سالید – قسمت اول ما باید دیسک را عوض میکردیم، اوتاکون با شما تماس میگیرد و میگوید که دیسک را عوض کن و بعد به این نکته خطاب به اسنیک اشاره میکند، که الان بازی روی پلیاستیشن سه و دیسک بلوری دو لایه اجرا میشود و احتیاجی به تعویض دیسک نیست و ادامه میدهد که، اسنیک تکنولوژی هم چیز بدی نیست، کوجیما دقیقا در همین لحظه گیمر را متوجه خودش میکند تا به اتفاقاتی که افتاده یا قرار است بیفتد بیشتر فکر کند و مثل خیلی از بازیهای که فقط به تمام کردنشان افتخار میکنیم از خاطره حذف نشود و در تمام مدت با ما زندگی و ذهن ما را درگیر خود کند، چون اجازه میدهد مخاطب فکر کند و به شدت برای او احترام قائل است و به هیچ وجه برای او راحتالحلقوم تولید نمیکند.

در این بخش به نکته ای اشاره میکنیم که میتواند متال گیر سالید را جذاب کند، انیمیشنهای کاراکترهای بازی  با این که دقیق کار شده اند اما به هیچ وجه طبیعی و رئالیستیک نیستند و چون با جزییات  اجرا شده اند نمیتوان تشخیص داد که با حرکات اغراق شده طرف هستیم و یکی دیگر از نشانه های بیگانه سازی با محیط بازی در این جا به چشم میخورد.

(image)

شاید تمام مثالهایی را که از سری متال گیر سالید برایتان آوردم را شنیده اید، و جزو اسرار و مطالب عجیب این سری شناخته میشوند ،بعضا آن را شوخی و مسئله خنده دار قلمداد میکنند، حالا جمله ی اول را به یاد آورید که از طنز در متن چگونه میشود استفاده کرد و حال کوجیما با طنازی خاص خودش (با کمدی اشتباه نشود، در زبان انگلیسی کلمه ی ساتیر^۹ جایگزین طنز است و منظور از طنز، تعریفی است که از این کلمه در ادبیات فارسی و ادبیات جهان وجود دارد) قصد دارد تا به ما اخلاقیات و احساسات را نشان بدهد و قضاوت ما در مورد موضوع به واسطه قدرت تفکر ببیند و مشخصا کوجیما قصدش در وهله ی اول خنداندن ما و سپس خارج کردن از وضعیت خود یعنی وضعیت انفعال یک گیمر است و نشان دادن موقعیتی که نیاز به تفکر بیشتر دارد و ما را از گیمر بودن خود آگاه میسازد.

و در انتها خطاب به تمام بازی سازان جهان، گیمرها زنده هستند سعی نکنید با دوربینهای سینمایی، روایتهای بی سر و ته شبه سینمایی، حذف رابط کاربری، لرزشهای بی ارزش دسته ها و دوربینها، مرگهای اشک آور و هزاران روش بی ارزش دیگر ما گیمرها را از بازیتان حذف کنید، ما بازی میکنیم که اول لذت ببریم و بعد از آن، به چیزی که بر ما گذشت فکر کنیم و نه سریعا تبدیل به خاطره شوند و این تنها راز ماندگار شدن است در قلب گیمرها و هیچ منتقدی نمیتواند جلوی این ماندگاری را بگیرد. جملهی  ابتدای مقاله از برشت را اینگونه به نفع خود مصادره میکنیم:

“بازی باید طنزآلود باشد… وظیفه ی طنز طرح و توصیف اخلاقیات است. بازی نباید احساسی یا اخلاقی باشد بلکه باید اخلاقیات و احساسات را نشان دهد“

* برتولت برشت

برای مطالعه بیشتر پیرامون تئاتر روایی میتوانید به کتاب تئاتر تجربی: از استانیسلاوسکی تا پیتر بروک نوشته ی جینرروز اونز ترجمه ی مصطفی اسلامیه انتشارات سروش مراجعه کنید.

پانویس

1.  Erwin Piscator
2. Adolf Hitler ۳. نوعی از تئاتر است که موضوع اصلی آن پرداختن به مسائل طبقهی کارگر جامعه است.
3.  Communism
4.  Berthold Brecht
5. Constantin Stanislavski – بازیگر و مدیر تئاتر روس بود. گرچه دستاوردهای او به عنوان بازیگر و کارگردان بزرگ بوده ولی مهمترین سهم او به خاطر پرتوی است که بر فنون بازیگری افکنده است. متد اکتینگ که او مبدع آنست بر اساس توجه به تمرین خوب به مقتضای نیاز طبایع و ملیتهای مختلف تحول یافته است.
6.  Hideo Kojima The Sorrow .8  Satire .9

Epic Game – بازی روایی